ผลการศึกษาของนักวิจัยชาวญี่ปุ่นที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ Behavourial Processes ซึ่งได้ข้อสรุปว่าแมวมีผลการทดสอบหลายข้อที่ชี้ว่าพวกมันความจำดีพอๆ กับสุนัข กำลังทำให้เกิดข้อกังขาเกี่ยวกับแนวคิดที่ว่าสุนัขฉลาดกว่าแมว

นักวิจัยจับแมวบ้าน 49 ตัวมาทดสอบและพบว่าพวกมันสามารถจดจำประสบการณ์ดีๆ อย่างการกินขนมที่ชื่นชอบได้ ซึ่งสิ่งนี้เป็นความจำเฉพาะเจาะจงเกี่ยวกับเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่ง เช่นเดียวกับที่สุนัขมี หรือที่เรียกว่าความจำอาศัยเหตุการณ์ (episodic memory)

ทั้งนี้ นักวจัยได้ทดสอบโดยการสังเกตว่าพวกมันจำได้หรือไม่ว่าชามใดใส่อาหารที่เพิ่งกินไปและชามใดใส่อาหารที่ยังไม่ได้กิน ปรากฏว่า หลังจากเวลาผ่านไป 15 นาที แมวจำข้อมูลเกี่ยวกับชามอาหารว่าคือ “อะไร” และ “ที่ไหน”ได้ ซึ่งอาจแสดงว่าแมวมีความจำอาศัยประสบการณ์ นอกจากนี้ ผลการทดสอบยังชี้ว่าแมวสามารถคงความจำไว้ได้นานกว่าแค่ช่วงเวลาที่วัดผล และความสามารถของพวกมันก็ไม่แพ้สุนัขเมื่อถูกทดสอบเกี่ยวกับความนึกคิด ตอบสนองต่อกิริยาท่าทาง สีหน้าและอารมณ์ของมนุษย์

ถ้าเปรียบเทียบกับมนุษย์ ความทรงจำอาศัยเหตุการณ์ก็เหมือนกับเวลาเรารู้ตัวว่ากำลังคิดถึงเหตุการณ์ที่ผ่านมาแล้ว เช่น อาหารมื้อเช้า การไปทำงานใหม่เป็นวันแรก หรืองานแต่งงานของคนในครอบครัว โดยสิ่งเหล่านี้เป็นความทรงจำเฉพาะที่เกิดขึ้นกับแต่ละบุคคล

นายซาโฮะ ทาคากิ นักจิตวิทยา จากมหาวิทยาลัยเกียวโต กล่าวว่า ทั้งแมวและสุนัข ใช้ความทรงจำที่เจาะจงเกี่ยวกับประสบการณ์เดี่ยว ๆ ที่เกิดขึ้นในอดีต ซึ่งอาจจะแปลว่า พวกมันมีความจำอาศัยเหตุการณ์ที่คล้ายกับมนุษย์ และ”ที่น่าสนใจคือแมวอาจจะชอบคิดถึงประสบการณ์ในอดีตเช่นเดียวกับมนุษย์ก็ได้”

แมวชอบจำประสบการณ์อดีตหรือไม่?

นายทาคากิ กล่าวว่างานวิจัยนี้อาจนำมาใช้ประโยชน์ได้ เพราะการเข้าใจแมวอย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น จะช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นระหว่างแมวและมนุษย์ และแท้จริงแล้ว “แมวอาจจะฉลาดเท่าสุนัข ไม่เหมือนที่คนทั่วไปมักคิดว่าสุนัขฉลาดกว่า”

ด้าน ศ.ลอรี่ ซานโตส แห่งมหาวิทยาลัยเยล กล่าวว่าการทดลองนี้แสดงให้เห็นได้อย่างดีว่า แมวจดจำข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ที่มันเคยไปค้นหามาก่อนได้ และยังจำได้ด้วยว่าที่ใดเคยมีอาหารอยู่ ซึ่งข้อมูลนี้จะช่วยนำไปสู่การศึกษาใหม่ ๆ เพื่อทดสอบว่าแมวมีความจำนานแค่ไหน และจำเหตุการณ์เด่น ๆ ในชีวิตได้เหมือนมนุษย์หรือไม่

ส่วนการทดลองต่าง ๆ ก่อนหน้านี้ แสดงว่าสุนัขก็มีความทรงจำที่เชื่อมโยงกับเวลาและสถานที่อันจำเพาะด้วย โดยนักวิทยาศาสตร์ชาวญี่ปุ่นคณะเดียวกันนี้ เคยพบมาแล้วว่า ในการทดสอบทำนองเดียวกัน สุนัขก็มีความทรงจำเรื่องชามใส่อาหารที่มันได้กินไปแล้ว เช่นเดียวกับผลงานของคณะนักวิจัยจากฮังการีเมื่อปีที่แล้ว ซึ่งพบว่าสุนัขสามารถระลึกถึงการกระทำของเจ้าของได้ แม้เราจะไม่ได้เจาะจงสอนให้มันจำก็ตาม

ที่มา: BBC ไทย